Wraz ze wzrostem świadomości w obszarze ochrony środowiska, a także chęcią zoptymalizowania kosztów związanych z zapotrzebowaniem energetycznym budynków, rośnie zainteresowanie alternatywnymi technologiami grzewczymi. Pompa ciepła świetnie wpasowuje się w te ekologiczne i energooszczędne trendy. Jak wygląda praca pompy ciepła w praktyce, ile wynosi koszt montażu pompy ciepła i co ma do tego wszystkiego fotowoltaika?
Dla niektórych może być zaskoczeniem, że historia pomp ciepła sięga XVIII i XIX wieku, ale to właśnie wtedy narodziły się koncepcje naukowe, które sprawiły, że dzisiaj pompy ciepła stają się alternatywą dla innych źródeł ogrzewania, zarówno budynków, jak i ciepłej wody użytkowej.
Co najważniejsze, wpisują się one doskonale w najnowszą strategię Komisji Europejskiej, gdzie najważniejszym celem jest odejście od energetyki węglowej, na rzecz źródeł odnawialnych i nowoczesnych technologii pozyskiwania energii – także poprzez panele fotowoltaiczne i pompy ciepła.
Według założeń KE do roku 2030 udział pomp ciepła w indywidualnym budownictwie wzrośnie do 40 procent! A w samej Polsce liczba budynków jednorodzinnych, wyposażonych w pompy ciepła, do roku 2030 może sięgnąć nawet 2 milionów.
Zasada działania pomp ciepła jest stosunkowo prosta. Są to bowiem urządzenia, które przetwarzają energię pozyskaną z odnawialnych źródeł (grunt, powietrze lub woda) na ciepło, stosowane do ogrzewania budynków i wody użytkowej. W zależności od tego, skąd czerpana jest energia, rozróżniamy trzy podstawowe rodzaje pomp ciepła:
Pompa ciepła jest uniwersalnym rozwiązaniem, które w zimie zapewnia ogrzewanie, a latem może zapewnić chłodzenie. Cały system składa się z trzech części, którymi są:
W Polsce największą popularnością cieszą się pompy ciepła powietrzne. Przy czym w I połowie 2020 roku pompy ciepła powietrzne były instalowane częściej niż pompy gruntowe. Wpływać na to może różnica w cenie pomiędzy kosztami obu instalacji, a także rodzajem montażu pompy, który w przypadku gruntowych pomp ciepła z wymiennikami ciepła montowanymi poziomo, wymaga posiadania odpowiednio dużej działki.
Pompy ciepła – przyszłość energetyki grzewczej?
Montaż pompy ciepła zależy od jej rodzaju. W przypadku pomp ciepła powietrznych popularne są systemy typu split, w ich skład wchodzą dwie jednostki – jedna montowana na zewnątrz budynku, a druga wewnątrz. Dostępne są także pompy w postaci monobloków, również montowanych wewnątrz lub na zewnątrz budynku.
Ważnym pytaniem jest, dlaczego fotowoltaika stanowi świetne uzupełnienie dla pomp ciepła? Systemy ogrzewania domów oraz ciepłej wody użytkowej bazujące na pompach ciepła są co prawda o wiele oszczędniejsze niż tradycyjne rozwiązania w tym zakresie (bazujące np. na węglu, energii elektrycznej czy gazie). Pompa ciepła do sprawnego działania przez cały rok wymaga jednak jeszcze około 25 procent energii z zewnętrznego źródła np. do zasilania grzałki. I tutaj właśnie pojawia się fotowoltaika. Bo dopiero montaż pompy ciepła wraz z instalacją fotowoltaiczną pozwala uzyskać niemalże darmowe źródło ogrzewania domu oraz ciepłej wody użytkowej.
To, jaki ostatecznie będzie koszt montażu pompy ciepła, zależy przede wszystkim od rodzaju wybranej pompy, metrażu domu oraz jego termoizolacji (czyli de facto zapotrzebowania na moc grzewczą), a także lokalnych cen za wykonanie tego typu instalacji oraz marki samej pompy.