Pompy ciepła wykorzystują do swojego działania odnawialne źródła energii z otoczenia zewnętrznego. Jest to jeden z najbardziej energooszczędnych sposobów na ogrzewanie domu i ekologiczna alternatywa dla tradycyjnych urządzeń grzewczych. Jak działają pompy ciepła, jak wygląda ich montaż oraz jakie przynoszą korzyści dla domu i jego mieszkańców? Tego dowiesz się w poniższym artykule.
Jak działają pompy ciepła?
Pompy ciepła to urządzenia, których rolą jest ogrzewanie domu przy wykorzystaniu naturalnego źródła energii pochodzącego z otoczenia. To alternatywa tradycyjnych metod grzewczych, które do wytworzenia ciepła potrzebują spalenia określonego paliwa, np. węgla lub gazu. W przeciwieństwie do nich, pompa ciepła wykorzystuje energię dostępną w wodzie, gruncie lub powietrzu. Pracę pompy w niewielkim stopniu wspiera napęd elektryczny.
Działanie pompy ciepła jest oparte na trzech kluczowych elementach: systemie źródła ciepła, pompy oraz systemu dystrybucji i magazynowania ciepła. Każdy z nich odgrywa inną rolę w procesie przetwarzania energii na ciepło. Można go przedstawić w 3 krokach:
- Najpierw system źródła ciepła pochłania energię z otoczenia – może to być energia pochodząca z powietrza, gruntu lub wody.
- Następnie pompa ciepła odzyskuje pobrane ciepło i przekazuje je do systemu dystrybucji.
- Ostatecznie system dystrybucji oddaje ciepło do wnętrza budynku lub czasowo je magazynuje.
Jakie rodzaje pomp ciepła są dostępne na rynku?
Wśród dostępnych rozwiązań spotkamy dwa podstawowe rodzaje pomp ciepła, które możemy zamontować w swoim domu.
- Gruntowa pompa ciepła – to najczęściej stosowany rodzaj pompy w Polsce. Ze względu na swoją efektywność, może być stosowana jako jedyne źródło ogrzewania domu. Ciepło, które wykorzystuje to energia geotermalna z gruntu. Ze względu na utrzymywanie się w nim jednakowej dodatniej temperatury niemal przez cały rok, umożliwia ona pobór energii o stałej temperaturze – również w najbardziej intensywnym okresie grzewczym.
- Powietrzna pompa ciepła – ten rodzaj pompy zyskuje coraz większą popularność w polskich domach, szczególnie tych poddawanych termomodernizacji. W przypadku tego urządzenia energia pobierana jest z powietrza. Ze względu na różnice temperatur w ciągu roku, należy wyposażyć dom w dodatkowe źródło ogrzewania, którego zadaniem jest wsparcie działania pompy powietrznej.
Nieco mniej popularnymi rozwiązaniami są pozostałe rodzaje pomp: wodna – zasilana energią hydrotermalną i hybrydowa – wykorzystująca źródła odnawialne i tradycyjne. Nie są one jednak wykorzystywane zbyt często ze względu na wysokie koszty.
Jak przebiega montaż pomp ciepła?
Montaż pomp ciepła wygląda inaczej w zależności od ich rodzaju. W przypadku pompy gruntowej wymaga to posiadania określonej powierzchni gruntu, pod którą umieszczony zostanie system rur pobierający ciepło z ziemi. Można je zainstalować w sposób poziomy lub pionowy. Do montażu poziomego potrzebna jest dość duża powierzchnia ziemi, natomiast montaż pionowy wymaga wykonania głębokiego odwiertu nawet do 100 metrów.
Inaczej przebiega montaż pomp ciepła typu powietrznego. W tym przypadku nie ma potrzeby wykonywania prac związanych z umieszczaniem rur pod powierzchnią ziemi. Instalacja pompy powietrznej jest zbliżona do montażu klimatyzatora. Wymaga podłączenia do instalacji wewnątrz domu. Można tu również wyodrębnić dwa rodzaje pomp: typu split i monoblok. Urządzenie typu split składa się z dwóch jednostek (wewnętrznej i zewnętrznej) połączonych ze sobą rurami z ekologicznym czynnikiem chłodniczym, natomiast monoblok to typ pompy, gdzie układ chłodniczy jest szczelnie zamknięty w jednostce zewnętrznej, która połączona jest z instalacją centralnego ogrzewania rurami wodnymi.
Koszt pompy ciepła – z jakimi kwotami musisz się liczyć?
Koszt pompy ciepła jest uzależniony od jej rodzaju. Zwykle tańszym rozwiązaniem jest pompa powietrzna. W przeciwieństwie do pompy gruntowej jej konstrukcja jest nieco mniej skomplikowana, dlatego wydatki na tego typu urządzenie są mniejsze.
Ile kosztuje pompa ciepła? Szacunkowa średnia cena powietrznej pompy ciepła wraz z montażem w domu o metrażu 150 mkw to koszt w okolicach 35 000 zł. W przypadku zakupu i montażu gruntowej pompy ciepła dla budynku o tej samej powierzchni koszt może to być znacznie większy. Należy jednak mieć na uwadze, że istnieje duża liczba czynników, od których zależy ostateczna kwota inwestycji. To, ile kosztuje pompa ciepła, jest jedynie częścią wydatków. Do całkowitego kosztu wlicza się także sposób montażu czy rodzaj zastosowanej instalacji.
Czy warto ogrzewać dom pompą ciepła?
Montaż pompy ciepła to nie tylko korzyści związane z ekologią i ograniczaniem zanieczyszczeń, jakie emitujemy do środowiska. Jej instalacja pozwala na pobieranie energii z darmowych źródeł odnawialnych, co pozwala obniżyć koszty rachunków za ogrzewanie domu. Wymiana lub zakup pompy ciepła są również objęte dofinansowaniem z programów Czyste Powietrze oraz planowanego na rok 2022 programu Moje Ciepło. Dzięki temu możliwe jest dodatkowe obniżenie kosztu całej inwestycji oraz jednocześnie zyskanie w domu energooszczędnego rozwiązania grzewczego.
